Hissedilen sıcaklık nedir, nasıl ölçülür

Hava durumuna baktınız ve piknik için eksiksiz bir gün olduğuna karar verdiniz. Lakin dışarı çıktıktan sonra, hava durumu uzmanının iddia ettiğinden çok daha sıcak yahut daha soğuk bir havayla karşılaştınız. Pekala bunun sebebi ne?

Basitçe söylemek gerekirse, iddia edilen sıcaklık her vakit gerçek dünyanın  hissettiği üzere değildir. İşte burada “hissedilen sıcaklık” kavramı devreye giriyor.

Sıcaklık nedir, nasıl ölçülür

Bu karışık mevzuyu daha güzel anlamak için evvel daha temel sıcaklık kavramını anlamalıyız. Temel olarak sıcaklık, sıcak ve soğukluğun ölçüsüdür.

Bize sıcaklık hissini veren, bir unsurda bulunan ısı derecesidir. Moleküler seviyede sıcaklık, bir materyalin atomlarının sahip olduğu ortalama kinetik güçtür.

Bir cismin sıcaklığı ne kadar yüksek olursa, kinetik gücü de o kadar yüksek olur. Sıcaklık ölçümüne atfedilen birçok ünite vardır, fakat en ünlüleri Celsius, Fahrenheit ve Kelvin’dir.

Sıcaklık, termometre ismi verilen aletlerle ölçülür. Bugün piyasada gaz ampulü, cıva ve bimetal termometreler üzere çok çeşitli termometreler mevcuttur .

Bunlar ortasında azamî termometre olarak da bilinen camdaki cıva termometresi en kolay ve en yaygın kullanılanıdır.

Bu termometre, sıvıların ısıtıldığında genleşmesi ve soğutulduğunda büzülmesi temel prensibine dayanır. Böylelikle, sıcaklık arttığında cıva genişler ve tüp içinde yükselir ve sıcaklık düştüğünde büzülür ve bunun zıddını yapar.

Bu hareketler, sıcaklık okumalarının kıymetini elde etmek için bir referans noktasıyla karşılaştırılır.

Hissedilen sıcaklık nedir

Hissedilen sıcaklık, etraftaki havanın sıcaklığından diğer birkaç farklı faktörü daha göz önünde bulundurarak hesaplanır.

Bu kavram, olağan sıcaklıktan farklı olarak insanların dışarıya çıktığında nasıl hissedeceklerini daha yeterli anlamalarına yardımcı olur.

Hissedilen sıcaklık hesaplanırken; rüzgarın suratı ve kuvveti, havanın sıcaklığı, bölgenin bağıl nemi ve insan bedeninin mevsimsel kıyafetler içinde yaşayabileceği ısı kaybı üzere kıymetler dikkate alınır.

Tüm bu faktörleri ve etrafta ölçülen sıcaklığını birleştirdiğimizde, en son sonuç bize “hissedilen sıcaklık” pahasını verir. Pekala üstteki faktörler, hissedilen sıcaklığı nasıl değiştiriyor? Gelin artık bunlara yakından bakalım.

Rüzgar neden bizi olduğumuzdan daha soğuk hissettiriyor

Bir an için süratli hareket eden rüzgarı ele alalım. Beşerler sıcak kanlı canlılardır ve sonuç olarak bedenimiz kendini sabit bir sıcaklık aralığında meblağ. Örneğin sağlıklı bir insan bedeninin ortalama sıcaklığı 37 santigrat derecedir.

Ellerimizde, bacaklarımızda ve bedenimizin öteki kısımlarında akan bu ısı deriye de aktarılıyor ve bu da onu çevreleyen havayı ısıtıyor.

Vücudumuzla hava ortasındaki sıcaklık farkı azaldıkça kendimizi sıcak ve rahat hissederiz. Rüzgârın yaptığı şey, bu sıcak hava katmanını uzaklaştırmak ve cildimizi çevreleyen daha soğuk havaya maruz bırakmaktır, bu da bizi daha soğuk hissettirir.

Yüksek nem, neden sıcaklığı yükseltir?

Sıcaklık algımızı değiştiren bir öteki faktör olan nem ise rüzgarın tam zıddı bir biçimde işliyor.

Sıcak ve güneşli bir günde bedenimiz, beden ısısını düşürmek için çok özel bir süreç kullanır: Ter.

Ter (bazı mineraller ve iyonlar içeren tuzlu su), etraftaki havadan ısıyı emer ve cildimizden buharlaşarak bir soğuma hissi sağlar. Bu süreç buharlaşmalı soğutma olarak bilinir.

Bununla birlikte, etrafımızdaki hava nemliyse, yani aslında su taşıyorsa, evaporatif soğutma büyük ölçüde azalır. Sonuç olarak, ılık hava ve ter cildimizde kalır ve kendimizi olağan sıcaklıktan daha sıcak hissetmemize neden olur.

Hissedilen sıcaklığı ölçmek için meteorologlar, “Isı İndeksi” ismi verilen bir şey kullanırlar. Isı indeksi (HI), insan tarafından algılanan muadil sıcaklığı belirlemek için hava sıcaklığı ile çiy noktasını (bağıl nem) birleştiren bir indekstir.

Örneğin, yüzde 10 nemde 29.4 derece sıcaklık 26 dereceye yakın hissedilirken, yüzde 90 nemde 37 dereceye yakın hissedilir.